เครื่องสำอาง จำเป็นต้องมีฮาลาลหรือไม่?

เครื่องสำอางที่เราใช้อยู่ทุกวันนี้ เช่น แป้งตลับ หรือลิบมัน หรืออาจจะเป็นพวกสบู่ เรื่องสบู่นี้เคยได้ยินมาว่า มียี่ห้อหนึ่งใส่ไขมันหมูเข้าไปด้วยแต่ไม่รู้ว่ายี่ห้ออื่นๆจะเป็นยังไงเพราะเครื่องสำอางทุกชนิดไม่ว่าจะเป็นที่ใช้สำหรับทำความสะอาดร่างกาย อย่างยาสีฟัน หรือว่าจะเป็นพวกเพื่อการบำรุงผิว ดิฉันไม่เห็นมีฮาลาลเลย จึงอยากเรียนถามขอจำกัดในการใช้เครื่องสำอางพวกนี้ว่าเราจะสามารถได้หรือไม่ หรือว่าของพวกนี้ไม่จำเป็นต้องมีฮาลาลก็สามารถใช้ได้

ตอบโดย:  ริฎอ อะหมัด สมะดี

เครื่องหมายฮาลาล ที่กรรมการอิสลามแห่งประเทศไทยได้ให้แก่ผลิตภัณฑ์ใดๆ ไม่เป็นการประทับตราว่า ฮาลาลอย่างแน่นอน เนื่องจาก หลายเหตุผลที่ไม่สามารถอธิบายได้ตรงนี้ และผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีตราฮาลาลก็ไม่ถือว่า เป็นหะรอมเสมอไป

อันนี้คือหลักการทั่วไป สำหรับคนที่ไม่สามารถตรวจผลิตภัณฑ์ว่าสอดคล้องกับหลักการอิสลามหรือไม่ และอาศัยเครื่องหมายฮาลาลของกรรมการกลางอิสลาม ก็ถือว่า เป็นการปฏิบัติที่ใช้ได้และปลอดภัยพอสมควร แต่ผู้ที่สามารถตรวจสอบผลิตภัณฑ์ด้วยตัวเองก็จะเป็นการดี และส่วนที่ควรตรวจสอบในส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์มีอยู่ 3 ประการหลักๆ

1. ส่วนประกอบที่เกี่ยวกับสุกร
2. ส่วนประกอบที่เกี่ยวกับสัตว์ที่ไม่รู้ว่าถูกเชือดตามหลักการอิสลามหรือไม่
3. ส่วนประกอบที่เกี่ยวกับสุราหรืออัลกอฮอล์หรือเอธานอลโดยเฉพาะ

ดังกล่าวสำหรับผลิตภัณฑ์ทั่วไป แต่ถ้าหากเป็นผลิตภัณฑ์บำรุงผิว(ทาผิว) หมายถึงไม่ได้บริโภคเป็นอาหารหรือเครื่องดื่ม ปัญหาก็จะลดลงไปมากกว่านี้ เพราะส่วนมากในบรรดาผลิตภัณฑ์ที่ใช้ส่วนประกอบของสุกร จะเปลี่ยนสภาพส่วนประกอบนั้นจนกลายเป็นวัตถุอีกสภาพหนึ่ง  (อิสติฮาละฮฺ) ซึ่งกรณีนี้บรรดานักปราชญ์ปัจจุบันได้มีทัศนะที่แตกต่างกัน กลุ่มหนึ่งถือว่า ไม่หะรอมเพราะเปลี่ยนสภาพความเป็นนะยิสของมันแล้ว แต่อีกกลุ่มหนึ่งถือว่ายังหะรอมอยู่ เพราะดั้งเดิมมันเป็นนะยิส

สำหรับผม แนะนำให้ท่านปฏิบัติดังนี้ ถ้าท่านตรวจสอบส่วนประกอบอย่างแน่ชัดว่ามีส่วนประกอบจากสุกรก็หลีกเลี่ยงดีกว่า แต่ถ้าหากไม่ทราบหรือไม่ได้ระบุอย่างชัดเจน ท่านก็สามารถใช้ได้ถ้ามีความจำเป็น แต่ถ้าไม่มีความจำเป็นก็หลีกเลี่ยงดีกว่าแต่ไม่บังคับ สำหรับผลิตภัณฑ์ที่อาจมีส่วนประกอบของอัลกอฮอล์และใช้ทาผิว น้ำหนักที่มากกว่าอยู่กับทัศนะที่อนุโลมให้ใช้ถ้ามีความต้องการ