ผู้ศรัทธากับการป้องกันภัยคอลเซ็นเตอร์
ผู้ศรัทธากับการป้องกันภัยคอลเซ็นเตอร์
บทความโดย: ผศ.ดร.วิศรุต เลาะวิถี
ในยุคที่เทคโนโลยีก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว โลกเชื่อมต่อกันผ่านอินเทอร์เน็ตและสมาร์ทโฟน ทุกคนสามารถเข้าถึงข้อมูล ข่าวสาร และความบันเทิงได้ในทันทีเพียงปลายนิ้วสัมผัส การเปลี่ยนแปลงนี้นำพาทั้งโอกาสและความท้าทายที่ส่งผลต่อวิถีชีวิตและจิตวิญญาณของเรา ในฐานะมุสลิม เราจำเป็นต้องตั้งคำถามว่า “เราจะรักษาความศรัทธาและปฏิบัติตามคำสอนของอิสลามในยุคแห่งเทคโนโลยีได้อย่างไร?”
ความท้าทายที่มาพร้อมกับเทคโนโลยีคือ ข้อมูลที่หลั่งไหลอย่างไร้ขอบเขต บ่อยครั้งเราพบเจอกับข่าวปลอม เนื้อหาที่ไม่เหมาะสม และการใช้เวลาบนแพลตฟอร์มออนไลน์ที่มากเกินไป สิ่งเหล่านี้อาจส่งผลกระทบต่อจิตใจ ศีลธรรม และวิถีชีวิตในกรอบของอิสลาม หากไม่มีแนวทางที่ชัดเจน เราอาจหลงทางในยุคที่ความบันเทิงเข้าถึงง่ายกว่าการปฏิบัติศาสนกิจ
อย่างไรก็ตาม เทคโนโลยีก็สามารถเป็นเครื่องมือที่ช่วยเสริมสร้างศรัทธาและการปฏิบัติตามคำสอนได้ เช่น การเรียนรู้อิสลามผ่านแอปพลิเคชัน การเข้าร่วมกลุ่มศึกษาศาสนาออนไลน์ หรือการใช้โซเชียลมีเดีย เพื่อเผยแพร่ความรู้และหลักคำสอนของอิสลาม การเรียนรู้ที่จะใช้เทคโนโลยีในทางที่ดีคือ สิ่งที่มุสลิมทุกคนควรให้ความสำคัญ ดังปรากฏนัยแห่งอัลกุรอาน ดังนี้
وَأَنَّ هَٰذَا صِرَٰطِي مُسۡتَقِيمٗا فَٱتَّبِعُوهُۖ وَلَا تَتَّبِعُواْ ٱلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمۡ عَن سَبِيلِهِۦ
"และนี่คือทางของฉัน อันเป็นทางที่เที่ยงตรง ดังนั้น จงปฏิบัติตามแนวทางนี้เถิด และจงอย่าปฏิบัติตามแนวทางอื่น เพราะจะทำให้พวกเจ้าห่างไกลออกไปจากแนวทางของพระองค์" (อัลอันอาม: 153)
ขอเรียนย้ำว่า ในทุกยุคสมัย อิสลามยังคงเป็นเข็มทิศนำทางชีวิตที่เหมาะสมกับทุกสถานการณ์ แม้ในยุคดิจิทัล เราจำเป็นต้องเรียนรู้ที่จะใช้ชีวิตอย่างสมดุล ไม่ให้เทคโนโลยีครอบงำความสัมพันธ์ระหว่างเรากับอัลลอฮ์ ซุบฯ และระหว่างเรากับครอบครัวหรือชุมชน
พี่น้องผู้ศรัทธาทั้งหลาย
“ถึงสังคมแห่งเราจะเข้าสู่ยุคดิจิทัล” คงจะมิใช่เป็นเพียงการเตือนใจว่า เราเข้าสู่สังคมที่มีความเจริญทางเทคโนโลยีเท่านั้น แต่เป็นคำเชิญชวนให้เรากลับมาทบทวนตัวเองว่า เราจะเป็นมุสลิมที่มีความศรัทธามั่นคงในยุคแห่งความเปลี่ยนแปลงนี้ได้อย่างไร การเรียนรู้และการปฏิบัติตามหลักคำสอนของอิสลามอย่างจริงจังในโลกดิจิทัล ไม่ใช่เพียงสิ่งที่เป็นไปได้ แต่เป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับการดำเนินชีวิตที่มีความสมดุลและความสงบสุขในทุกมิติ ของชีวิต
ท่านนบีมุฮัมมัด ศ็อลฯ กล่าวว่า:
كَفَى بِالْمَرْءِ كَذِبًا أَنْ يُحَدِّثَ بِكُلِّ مَا سَمِعَ
"เป็นการเพียงพอแล้วสำหรับคน ๆ หนึ่งที่จะกลายเป็นผู้โกหก หากเขาเล่าทุกสิ่งที่เขาได้ยินมา" (บันทึกโดยมุสลิม)
นั่นคือ ในยุคดิจิทัลที่ข้อมูลแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว หะดีษนี้เตือนให้เรามีสติ และตรวจสอบข้อมูลก่อนเผยแพร่ไปยังบุคคลอื่นเสมอ
อีกเรื่องหนึ่ง ก็ถือเป็นเรื่องที่ผู้ศรัทธาควรตระหนักรู้อย่างยิ่งคือ การใช้เวลาให้เกิดประโยชน์ เนื่องจากทุกคนมีเวลาเท่ากัน และการบริหารจัดการเวลาว่างต่างกัน ท่านนบีมุฮัมมัด ศ็อลฯ กล่าวว่า:
نِعْمَتَانِ مَغْبُونٌ فِيهِمَا كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ: الصِّحَّةُ وَالْفَرَاغُ
"มีสองสิ่งที่ผู้คนส่วนมากมักมองข้าม นั่นคือ สุขภาพและเวลาว่าง"(บันทึกโดยอัลบุคอรี)
คำสอนนี้ เตือนให้เราใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ เช่น การเรียนรู้ศาสนาแทนการเสียเวลาไปกับการเสพเทคโนโลยีโดยไม่จำเป็น
ท่านนบี ศ็อลฯ เน้นย้ำให้อุมมะฮ์-ประชาคมของท่าน มีความมั่นคงในศรัทธาอย่างแนบแน่นอย่างยั่งยืน ดังที่อิหม่าม อิบนุ ก็อยยิม กล่าวว่า:
القلبُ الثَّابِتُ عَلَى الإِيمَانِ لا يَتَزَعْزَعُ أَمَامَ تَغَيُّرَاتِ الدُّنْيَا، لأَنَّهُ يَعْلَمُ أَنَّ كُلَّ شَيْءٍ هُوَ اخْتِبَارٌ مِنَ اللَّهِ
"หัวใจที่มั่นคงในศรัทธา จะไม่หวั่นไหวต่อสิ่งที่เปลี่ยนแปลงในโลกนี้ เพราะมันรู้ว่า ทุกสิ่งเป็นบททดสอบจากพระเจ้า"
พี่น้องผู้ศรัทธาทั้งหลาย
ขอเรียนเพิ่มเติมว่า ความเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีย่อมมีผลต่อวิถีชีวิตสังคมมนุษย์อย่างปฏิเสธไม่ได้ ผลกระทบในเชิงบวกได้แก่ การสื่อสารที่สะดวกรวดเร็ว การใช้สมาร์ทโฟนและแอปพลิเคชันโซเชียลมีเดีย ช่วยให้ผู้คนสามารถติดต่อกันได้อย่างไร้ข้อจำกัดด้านระยะทางและเวลา
หลักการอิสลามให้ความสำคัญกับความระมัดระวัง ปัญญา และความซื่อสัตย์ ทั้งนี้สามารถใช้แนวทางดังนี้:
1. พัฒนาความรู้และระมัดระวัง
มุสลิมควรศึกษาวิธีการหลอกลวงที่ Call Center ใช้ เช่น การแอบอ้างเป็นเจ้าหน้าที่รัฐหรือธนาคาร เพื่อให้รู้เท่าทันและไม่ตกเป็นเหยื่อ ดังที่อัลลอฮ์ ซุบฯ ตรัสในอัลกุรอานว่า:
وَلَا تَقۡفُ مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٌۚ إِنَّ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡبَصَرَ وَٱلۡفُؤَادَ كُلُّ أُوْلَٰٓئِكَ كَانَ عَنۡهُ مَسۡـُٔولٗا
“และอย่าติดตามสิ่งที่เจ้าไม่มีความรู้ในเรื่องนั้น แท้จริง หู และตา และหัวใจ ทุกสิ่งเหล่านั้นจะถูกสอบสวน” (อัลกุรอาน 17:36)
ดังนั้น การมีความรู้และการตรวจสอบข้อมูล จะช่วยปกป้องตนเองจากการตกเป็นเหยื่อการหลอกลวงได้เป็นอย่างดี
2. หลีกเลี่ยงการตอบสนองต่อสิ่งที่ไม่แน่ใจ
หากได้รับการติดต่อจากบุคคลที่อ้างตัวว่าเป็นเจ้าหน้าที่ อย่าด่วนเชื่อจนกว่าจะมีการตรวจสอบแหล่งข้อมูลหรือโทรกลับไปยังหมายเลขที่ยืนยันได้ ท่านศาสดามุฮัมมัด ศ็อลฯ กล่าวว่า:
الخَدَاعُ هُوَ فَعْلٌ غَيْرُ مَوْثُوقٍ بِهِ
“การหลอกลวงคือ การกระทำที่ไม่น่าไว้วางใจ” (บันทึกโดยอัลบุคอรีและมุสลิม)
3. รักษาสิทธิส่วนบุคคลและข้อมูลส่วนตัว
สิ่งหนึ่งที่ถือเป็นการรักษาสิทธิส่วนบุคคลและข้อมูลส่วนตัว คือไม่เปิดเผยข้อมูลส่วนตัว เช่น หมายเลขบัญชี รหัส OTP หรือข้อมูลที่สำคัญทางโทรศัพท์ แก่บุคคลที่เราไม่รู้จักเป็นอย่างดี อิสลามส่งเสริมให้มุสลิมปกป้องเกียรติและทรัพย์สินของตนเอง ดังที่ท่านศาสดากล่าวว่า:
مَالُ الْمُسْلِمِ لَا يُحِلُّ لِشَخْصٍ آخَرَ إِلَّا أَنْ يَأْذَنَ لَهُ بِطَوْعٍ مِنْهُ
“ทรัพย์สินของมุสลิมคนหนึ่งไม่เป็นที่อนุญาตแก่บุคคลอื่น เว้นแต่จะได้รับอนุญาตจากเขาด้วยความสมัครใจ” (บันทึกโดยอัตติรมิซีย์)
4. การวิงวอนต่ออัลลอฮ์
สิ่งที่ถืออาวุธของมุสลิมคือ การขอความช่วยเหลือและการนำทางจากอัลลอฮ์ ซุบฯ เพื่อให้ปลอดภัยจากกลอุบายของผู้ไม่หวังดี อัลลอฮ์ ซุบฯ ตรัสว่า: وَمَن يَتَّقِ ٱللَّهَ يَجۡعَل لَّهُۥ مَخۡرَجٗا
“และผู้ใดที่ยำเกรงอัลลอฮ์ พระองค์จะทรงให้ทางออกแก่เขา” (อัลกุรอาน 65:2)
5. รายงานและช่วยเหลือสังคม
หากพบเห็นการหลอกลวง ควรแจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อดำเนินการป้องกันและช่วยเหลือผู้อื่นในชุมชน การช่วยเหลือผู้อื่นในสิ่งที่ดีเป็นสิ่งที่อิสลามส่งเสริม ดังที่อัลลอฮ์ตรัสว่า:
وَتَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡبِرِّ وَٱلتَّقۡوَىٰۖ وَلَا تَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡعُدۡوَٰنِۚ
“และพวกเจ้าจงช่วยเหลือกันในความดีและความยำเกรง และอย่าได้ช่วยเหลือกันในความผิดและการเป็นศัตรู” (อัลกุรอาน 5:2)
พี่น้องผู้ศรัทธาทั้งหลาย
การดำเนินชีวิตที่สมดุล ระหว่างโลกดิจิทัลและคำสอนของอิสลาม จำเป็นต้องอาศัยการกำหนดเป้าหมาย การบริหารเวลา และการยึดมั่นในหลักการอิสลาม การใช้เทคโนโลยีในทางที่สร้างสรรค์และเสริมสร้างศรัทธาจะช่วยให้มุสลิมสามารถดำรงชีวิตในโลกปัจจุบันได้อย่างสมดุลและสอดคล้องกับความเชื่อในศาสนา กล่าวคือ เทคโนโลยีสามารถนำมาใช้เพื่อเพิ่มพูนความรู้ทางศาสนา เช่น แอปพลิเคชันที่ช่วยในการท่องจำอัลกุรอาน การแจ้งเตือนเวลาละหมาด หรือการศึกษาออนไลน์เกี่ยวกับอิสลาม ชัยค์ ยูซุฟ อัล-ก็อรดอวีย์ กล่าวว่า:
التكنولوجيا هِيَ هَدِيَّةٌ مِنَ اللَّهِ لِلْبَشَرِ، فَإِذَا اسْتَخْدَمْنَاهَا فِي سَبِيلِ اللَّهِ، تُصْبِحُ عِبَادَةً، وَلَكِنْ إِذَا اسْتَخْدَمْنَاهَا فِي طَرِيقٍ خَاطِئٍ، فَإِنَّهَا سَتُؤَدِّي بِنَا إِلَى الْعِقَابِ.
"เทคโนโลยีเป็นของขวัญจากอัลลอฮ์ต่อมนุษย์ หากเราใช้มันเพื่ออัลลอฮ์ มันจะกลายเป็นการอิบาดะฮ์ (การเคารพภักดี) แต่หากเราใช้ในทางที่ผิด มันจะนำพาเราไปสู่การลงโทษ"
พี่น้องผู้มีความตระหนักรู้แห่งภัยคอลเซ็นเตอร์ทั้งหลาย
อิสลามมิได้ปฏิเสธเทคโนโลยี แต่สนับสนุนให้ใช้อย่างเหมาะสมในกรอบคำสอนของอิสลาม เพื่อส่งเสริมการดำรงชีวิตที่ดีงามตามหลักการอิสลาม และพัฒนาสังคมในทางที่สร้างสรรค์และเป็นประโยชน์สูงสุด จึงขออนุญาตสรุปสำหรับคุฏบะฮ์ในวันนี้ ดังต่อไปนี้
1. พึงรักษาความเป็นมุสลิมในทุกสถานการณ์: แม้จะอยู่ในโลกออนไลน์ เราควรแสดงออกถึงตัวตนที่สอดคล้องกับหลักการศาสนา เช่น การใช้คำพูดที่สุภาพ การหลีกเลี่ยงการใส่ร้ายป้ายสี และการเผยแพร่ข้อมูลที่ถูกต้อง
2. ไม่ลืมเป้าหมายที่แท้จริง: แม้เทคโนโลยีจะเปลี่ยนวิถีชีวิตเรา แต่จิตวิญญาณของการเป็นมุสลิมที่มุ่งมั่นในการใกล้ชิดพระเจ้า ยังคงเป็นหัวใจสำคัญในการดำเนินชีวิต ใช้เทคโนโลยีเพื่อประโยชน์และความดีงาม: เราสามารถนำเทคโนโลยีมาเป็นเครื่องมือในการสร้างคุณค่าให้แก่สังคม และเป็นช่องทางในการเผยแผ่อิสลามอย่างเหมาะสม
3. ระวังไม่ให้เทคโนโลยีเข้ามาแทนที่ศาสนา: ความสะดวกสบายจากเทคโนโลยี อาจทำให้เราหลงลืมการปฏิบัติศาสนกิจ หากไม่มีการควบคุม เราอาจเสียเวลาไปกับเรื่องที่ไม่เกิดประโยชน์ต่อชีวิตและการมีอีหม่าน-ศรัทธาได้
ณ โอกาสนี้ ขอดุอาอ์ต่ออัลลอฮ์ (ซ.บ.) ได้โปรดให้พี่น้องทุกท่านผ่านการใช้ชีวิตแห่งสังคมยุคดิจิทัล ในฐานะมุอ์มิน-ผู้ศรัทธาที่มีความเข้มแข็ง และมีจุดยืนมั่นคงในสายธารอิสลามอย่างยั่งยืนตลอดไปด้วยเถิด อามีน
